Rechterlijke toetsing vereist voor verkeersgegevens en locatiegegegevens ogv Prokuratuurarrest HvJ
Geplaatst op: 03 januari 2022Utt het arrest van het HvJ EU H.K. vs Estland (Prokuratuur) (ECLI:EU:C:2021:152, hierna ook: het arrest van het HvJ EU) volgt onder meer dat het voor strafrechtelijke doeleinden verlenen van toegang tot de in het arrest bedoelde communicatiegegevens, te weten verkeers- en locatiegegevens, slechts is toegestaan in het kader van procedures ter bestrijding van zware criminaliteit en procedures ter voorkoming van ernstige bedreigingen van de openbare veiligheid. Het gaat hier immers om een ernstige inmenging op de grondrechten van artikel 7 en 8 EU-Handvest waarbij uit de opgevraagde persoonsgegevens nauwkeurige conclusies kunnen worden getrokken over de persoonlijke levenssfeer van de betrokkene.
Aldus moet eerst worden bezien of het opvragen van de betreffende gegevens in de onderhavige zaak plaats vond in het kader van een procedure ter bestrijding van zware criminaliteit. Het hof is van oordeel dat die vraag bevestigend moet worden beantwoord. De gedane vordering werd gedaan in het kader van een strafrechtelijk onderzoek naar meerdere, omvangrijke winkeldiefstallen in georganiseerd verband en ziet niet alleen op verdenkingen van diefstal en heling maar ook van deelneming aan een criminele organisatie. Dit zijn strafbare feiten waarop een gevangenisstraf van vier jaar of meer is gesteld, waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten en die in combinatie met elkaar een ernstige inbreuk maken op de rechtsorde.
Voorts volgt uit het arrest van het HvJ EU dat het aan de nationale wetgever is om de voorwaarden vast te stellen waaronder de aanbieders van elektronische communicatiediensten aan de bevoegde nationale instanties toegang moeten verlenen tot de persoonsgegevens waarover zij beschikken. Van belang is dat die toegang onderworpen is aan een voorafgaande toetsing door een rechterlijke instantie of een onafhankelijke bestuurlijke entiteit. Gelet op de vereiste onafhankelijkheid, mag de instantie die die toetsing verricht niet betrokken zijn bij de uitvoering van het betrokken strafrechtelijk onderzoek en moet zij neutraal zijn ten opzichte van de partijen in de strafprocedure. Dat is niet het geval bij een Openbaar Ministerie dat de onderzoeksprocedure van een strafrechtelijk onderzoek leidt en in voorkomend geval ook optreedt als openbaar aanklager tijdens de strafprocedure. Een latere toetsing van het besluit van de officier van justitie is niet voldoende om aan het onafhankelijkheidsvereiste te voldoen, omdat de controle door een onafhankelijke autoriteit moet plaatsvinden voorafgaand aan de machtiging (par. 58 van het arrest van het HvJ EU).
Lees meer >
Enkel zendmastgegevens zijn onvoldoende voor een bewezenverklaring
Geplaatst op: 26 juni 2016Een bewezenverklaring moet op meer bewijs zijn gebaseerd dan de enkele zendmastgegevens. Dit volgt uit een uitspraak van de rechtbank Noord-Holland van 5 november 2015, ECLI:NL:RBNHO:2015:9590. De rechtbank stelde vast dat de telefoonnummers van verdachten op het moment van de poging overvalzendmasten aanstraalden in de omgeving en in de buurt van de plaats delict, hetgeen voldoende indicatie geeft dat verdachten ten tijde van belang in de nabijheid van de plaats delict zijn geweest. Ook volgde de rechtbank de conclusie van het NFI dat uit de weergave van de aangestraalde basisstations van medeverdachte G. kan worden afgeleid dat er in de periode voorafgaand aan de poging overval een verplaatsing van de telefoon van G. heeft plaatsgevonden van Brabant, via Amsterdam, naar de kop van Noord-Holland, wat dezelfde route is die aangeefster rond nagenoeg dezelfde tijdstippen heeft afgelegd.
Echter, de enkele omstandigheid dat door de verdachten gebruikte mobiele telefoons zendmasten aanstralen in de min of meer directe omgeving van een plaats delict en over geruime afstand de route hebben afgelegd welke door het slachtoffer met de auto is gevolgd, is onvoldoende om tot een bewezenverklaring te komen. Geen ander (direct) bewijs voorhanden waaruit blijkt dat verdachte het feit heeft mede gepleegd en welke specifieke uitvoeringshandelingen hij zou hebben verricht.